İçindekiler
Psikolojik Kalp Çarpıntısı. İnsanların çağımızda fazlaca çekindiği konuların başında kalp problemleri geliyor. Tabii en büyük nedeni tehlikeli olabilecek durumları ortaya çıkarabilmesinden kaynaklanıyor. Tabii yaşanılan bu kaygı bazen bizleri gerçekçi olmayan düşüncelere itebiliyor ve tabii bu durum sadece düşüncede kalmayıp bazen de gerçeklikmiş gibi karşımıza çıkıyor. Yaşanılan psikolojik kalp rahatsızlığı konusu da direkt olarak bununla ilişkili.
Günümüzün yoğun stresli yaşam koşulları, birçok kişide fiziksel belirtilerle kendini gösteren psikolojik problemleri beraberinde getirmektedir. Bu belirtilerden biri de “psikolojik kalp çarpıntısı” olarak karşımıza çıkar. Psikolojik kökenli kalp çarpıntısı yaşayan kişiler, çoğu zaman kalp hastalığına yakalandığını düşünse de durum genellikle anksiyete, stres veya panik atak gibi ruhsal nedenlere dayanır. Tabii kişinin o anda deneyimlediği belirtiler aynı kalp çarpıntısı veya kalp krizi belirtileriyle çok yakın seyretmektedir. Zihin düşünceler ve duygularla birlikte vücuda belirtileri gerçekten oluyormuşçasına yaşatabiliyor.
Bu yazımızda psikolojik kalp çarpıntısı nedir, belirtileri nelerdir, neden oluşur ve tedavi yöntemleri nelerdir gibi merak edilen tüm detayları ele alacağız.
Psikolojik Kalp Çarpıntısı Nedir?
Psikolojik kalp çarpıntısı, kalbin hızlı, düzensiz veya güçlü bir şekilde attığının hissedildiği bir durumdur. Ancak bu çarpıntının fizyolojik bir kalp hastalığı kaynaklı değil, tamamen psikolojik etkenlerden kaynaklandığı bilinmektedir. Özellikle kaygı, stres, panik atak gibi durumlar psikolojik kalp çarpıntısının temel nedenleri arasındadır. Daha öncesinde gerçek bir kalp sorunuyla karşılaşan veya bu konuda fazlaca kaygısı olan kişilerin belirtilere yönelik yoğun kaygısı bazı durumlarda bu belirtiler sanki gerçekten yaşanıyormuşçasına deneyimlediği bir durumdur.
Birçok kişi bu durumu yaşadığında hemen bir kardiyoloğa başvurur. Yapılan testler ve tetkikler sonucunda kalpte herhangi bir yapısal veya işlevsel bozukluk tespit edilmediğinde sorun psikolojik kökenli olarak değerlendirilir.
Psikolojik Kalp Çarpıntısı Belirtileri Nelerdir?
Psikolojik kalp çarpıntısının belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Ancak en sık görülen belirtiler şunlardır:
Göğüs Bölgesinde Hızlı ve Güçlü Kalp Atışları
Aniden başlayan ve dakikalarca sürebilen kalp atış hızında artış görülür. Kalp, normalden çok daha hızlı atıyormuş gibi hissedilir. Bu durum sık sık deneyimlenebilir.
Nefes Darlığı
Kalp çarpıntısı sırasında nefes almak zorlaşabilir. Kişi yeterince hava alamadığını hisseder.
Göğüs Ağrısı veya Baskı Hissi
Çarpıntıya eşlik eden göğüs bölgesinde sıkışma, ağrı veya baskı hissi olabilir.
Baş Dönmesi veya Bayılacak Gibi Hissetme
Yoğun kaygı ve çarpıntı nedeniyle baş dönmesi ya da bayılma hissi yaşanabilir. Bu durumlar aniden ortaya çıkabilir ve kişinin kontrolünde değilmiş gibi gerçekleşir.
Terleme
Avuç içlerinde veya vücutta soğuk soğuk terleme görülebilir.
Panik Hali ve Ölüm Korkusu
Psikolojik kalp çarpıntısına çoğu zaman “kalp krizi geçiriyorum” korkusu eşlik eder. Bu da panik durumunu artırır.
El ve Ayaklarda Uyuşma
Stres ve panik halinde vücudun çeşitli bölgelerinde karıncalanma ve uyuşma hissi ortaya çıkabilir.
Psikolojik Kalp Çarpıntısının Nedenleri Nelerdir?
Psikolojik kalp çarpıntısı birçok farklı ruhsal ve çevresel etkene bağlı olarak gelişebilir. İşte en sık karşılaşılan nedenler:
Anksiyete (Kaygı Bozukluğu)
Anksiyete bozukluğu olan kişilerde en sık görülen şikayetlerden biri kalp çarpıntısıdır. Kaygı arttıkça kalp atışları hızlanır. Bu bir kısır döngü şeklindedir diyebiliriz. Kaygıdan dolayı ortaya çıkan kalp çarpıntısı belirtileri bir sonraki kaygıyı da tetiklemektedir.
Panik Atak
Panik atak esnasında kişi ani başlayan şiddetli kalp çarpıntısı yaşayabilir. Bu durum kısa sürede zirveye ulaşır ve sonra kendiliğinden geçer. Panik ataklar yaşanılan kaygıya göre daha sık veya seyrek deneyimlenebilir ve psikolojik bedensel belirtiler ortaya çıkarabilir.
Stres
İş hayatı, ailevi sorunlar, ekonomik sıkıntılar gibi yoğun stres faktörleri kalp çarpıntısını tetikleyebilir.
Depresyon
Depresyon bazı kişilerde huzursuzluk, endişe ve fiziksel belirtilerle birlikte kalp çarpıntısına neden olabilir.
Travmalar
Geçmişte yaşanan olumsuz olaylar (kaza, kayıp, şiddet, ölüm) kalp çarpıntısını tetikleyebilir.
Uyku Problemleri
Uykusuzluk, kalitesiz uyku veya düzensiz uyku psikolojik kalp çarpıntısını artırabilir.
Kafein ve Nikotin Tüketimi
Aşırı kafeinli içecekler (kahve, enerji içeceği) ve sigara kullanımı çarpıntıyı tetikleyebilir.
Sağlıksız Beslenme ve Hareketsizlik
Düzensiz beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı da kalp çarpıntısına zemin hazırlar.
Psikolojik Kalp Çarpıntısı Nasıl Teşhis Edilir?
Kalp çarpıntısı şikayeti olan kişilerin öncelikle kardiyoloji uzmanına başvurması gerekir. Bir doktor kontrolü her zaman ilk ve öncelikli adım olmalıdır. Yapılacak EKG, EKO, efor testi gibi tetkiklerle kalp sağlığı değerlendirilir.
Eğer bu tetkiklerde herhangi bir sorun çıkmazsa çarpıntının psikolojik kaynaklı olduğu düşünülür. Bu durumda kişi bir psikolog veya psikiyatrist desteği almalıdır.
Psikolojik Kalp Çarpıntısı Nasıl Tedavi Edilir?
Psikolojik kalp çarpıntısı tedavi edilebilir bir problemdir. Tedavide temel amaç, kişinin kaygı ve stres düzeyini azaltarak belirtileri kontrol altına almaktır.
Psikoterapi
Psikolojik kalp çarpıntısında en etkili tedavi yöntemi psikoterapidir. Özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve Farkındalık Temelli Terapi uygulamaları çarpıntının kontrol altına alınmasında oldukça başarılıdır.
Psikoterapi sürecinde kişi;
- Kaygı ile baş etme yöntemlerini öğrenir.
- Olumsuz düşünce kalıplarını fark eder.
- Gevşeme ve nefes tekniklerini uygular.
- Vücudunu ve zihnini daha iyi tanır.
İlaç Tedavisi
Bazı durumlarda psikiyatrist tarafından kaygı giderici veya antidepresan ilaçlar reçete edilebilir. İlaç tedavisi mutlaka uzman kontrolünde uygulanmalıdır.
Gevşeme ve Nefes Egzersizleri
Kalp çarpıntısı yaşayan kişiler için nefes kontrolü çok önemlidir. Derin nefes alma, diyafram nefesi ve meditasyon teknikleri çarpıntının kontrol altına alınmasını sağlar. Sakin ve huzurlu bir beden ruhsal sağlığı da iyileştirecektir.
Düzenli Egzersiz
Haftada en az 3 gün yapılan hafif tempolu yürüyüş, yoga veya pilates gibi egzersizler stres seviyesini azaltır. Endorfin salınımının artmasıyla birlikte daha rahat hissedebilirsiniz.
Sağlıklı Beslenme
Kafein, şekerli gıdalar ve işlenmiş yiyeceklerden uzak durmak kalp sağlığı için önemlidir. Beslenme alışkanlıklarınız ruhsal durumlarınızı da etkilemektedir. Ne yerseniz öyle hissedersiniz…
Uyku Düzeni
Her gün aynı saatte yatıp kalkmak ve kaliteli uyku almak psikolojik çarpıntıyı azaltır. Düzensiz uyku psikolojik kalp çarpıntısı veya bedensel belirtiler kadar tüm ruhsal sorunlarda ortak konular arasında olabilir. Bu yüzden uyku düzeninize dikkat etmeniz ve daha düzenli bir yaşam sürmeniz bu konunun da aşılmasında destek sağlayacaktır.
Destek Grupları
Benzer problemleri yaşayan kişilerle iletişim kurmak ve deneyim paylaşmak kişiyi rahatlatır. Yalnız olmadığını bilmek insana hep ferahlık sağlar.
Psikolojik Kalp Çarpıntısı Geçer mi?
Evet, psikolojik kalp çarpıntısı tamamen geçebilen bir problemdir. Ancak bunun için doğru tedavi yöntemlerinin uygulanması ve kişinin yaşam tarzında bazı değişiklikler yapması gerekir. Özellikle psikoterapi sürecine düzenli katılım ve stresle baş etme becerilerinin geliştirilmesi bu süreçte en önemli adımlardır.
Psikolojik kalp çarpıntısı, fiziksel bir kalp rahatsızlığından çok, zihinsel ve duygusal süreçlerin bir sonucudur. Kalbiniz hızla çarptığında öncelikle sakin kalmaya çalışmalı, nefesinizi kontrol altına almalı ve bu durumun geçici olduğunu kendinize hatırlatmalısınız.
Unutmayın, bu süreçte bir uzmandan destek almak hem yaşadığınız belirtileri hafifletir hem de yaşam kalitenizi artırır.
Sık Sorulan Sorular
Psikolojik kalp çarpıntısı tehlikeli midir?
Hayır, psikolojik kalp çarpıntısı hayati tehlike oluşturmaz. Ancak kişiyi rahatsız eder ve yaşam kalitesini düşürür.
Psikolojik kalp çarpıntısı ne kadar sürer?
Süre kişiden kişiye değişir. Birkaç dakika sürebileceği gibi daha uzun da devam edebilir. Tedavi ile tamamen geçebilir.
Psikolojik kalp çarpıntısına ne iyi gelir?
Psikoterapi, nefes egzersizleri, sağlıklı yaşam tarzı ve stresle baş etme yöntemleri kalp çarpıntısını kontrol altına alır.
